Therapiehond Embrasse van start in az groeninge

Az groeninge telt een nieuwe, bijzondere medewerker. Embrasse is de naam, een zwarte labrador die in een mum van tijd de harten in az groeninge veroverde. Hij is de eerste therapiehond van ons (zieken)huis. Samen met zijn baasje Evy, kinesiste in az groeninge, helpt hij de mensen bewegen. “Hij zorgt niet alleen voor het welzijn van de patiënten, maar ook voor dat van de medewerkers.” 

Waar komt Embrasse vandaan? 

Evy: Embrasse komt van Purpose Dogs, een organisatie die honden kweekt met het oog op een sociale functie. Dus meestal blindengeleidehonden. Hij is getraind bij Vrienden Der Blinden in Koksijde. 
Joshua: Purpose Dogs bestaat uit dierenartsen en zij doen hun best om alle soorten hulphonden gezonder te maken. Door selectie op gedrag en gezondheid proberen ze ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk honden hun opleiding effectief kunnen afmaken. De opleiding van hulphonden kost veel geld en soms vallen ze pas aan het eind af, wat erg jammer is.

Embrasse werd opgeleid als een blindengeleidehond, maar is uiteindelijk zelf ook afgevallen. Hoe kwam dat? 

Evy: Op de foto's toonde hij een lichte vorm van elleboogdysplasie. Dit maakt de kans groter dat hij in de toekomst geopereerd moet worden. Als blinden een hond hebben die binnen 5 jaar geopereerd moet worden, is dit problematisch.     
Waarom is hij dan wel geschikt als therapiehond binnen az groeninge? 
Joshua: Omdat er minder van hem verwacht wordt. Een blindengeleidehond heeft dag in dag uit een functie. Als die verloren gaat, is dat een absolute ramp. In het ziekenhuis vervult Embrasse natuurlijk ook een fantastische rol, maar als hij een paar weken uitvalt, zou dat geen groot probleem vormen.
Evy: Ik ben kinesitherapeut, dus hij zal goede kine krijgen (lacht). Ik ben natuurlijk geen dierenarts, maar ik ken wel bepaalde bewegingen en oefeningen. 

Hoe kwam az groeninge op het idee om een therapiehond in huis te nemen? 

Evy: Na wat opzoekingswerk stelde ik voor om ook in ons ziekenhuis een hond te adopteren. Het idee van dierentherapie met ezels buiten kwam van de diensten psychiatrie, maar een dier in het ziekenhuis was nog een stap verder. Een hond is daar natuurlijk geschikt voor. Een ezel of een kat zie ik hier niet in het ziekenhuis (lacht). 
Een hond kan getraind worden en is ook zindelijk. Er zijn veel factoren die belangrijk zijn voor de ziekenhuishygiëne. Embrasse is ook getest op multiresistente bacteriën. Dat moest van het ziekenhuis. Er is dus voldaan aan alle factoren om hem in het ziekenhuis toe te laten.  
Joshua: Evy had me al lang geleden gecontacteerd over hoe dit aan te pakken. De laatste stap was veiligheid ten opzichte van de mensen met wie Embrasse in contact komt. Evy komt regelmatig bij mij op controle zodat hij niets in het ziekenhuis brengt dat een gevaar kan vormen voor de patiënten.  
Evy: Natuurlijk zijn er altijd contra-indicaties. Zo brengen we bijvoorbeeld geen mensen met wonden, immuniteitsproblemen of allergieën tot bij de hond. 

Op welke afdelingen is Embrasse actief? 

Evy: Hij gaat elke week mee op wandeling met de patiënten op de afdeling psychiatrie ‘de stap’ die zich focust op ouderen met een psychiatrische problematiek. De patiënten hebben er veel baat bij om met een hond op stap te gaan. Er zijn mensen die geen zin in een wandeling hebben, maar als ze weten dat Embrasse meegaat, sluiten ze toch aan. Achteraf zeggen ze ook dat het hen deugd heeft gedaan. De patiënten mogen hem ook aan de leiband houden en dat geeft hen een gevoel van verantwoordelijkheid. Ze kijken uit naar de donderdagnamiddag, de dag waarop ze met Embrasse op uitstap gaan. 
Mijn job is om mensen in beweging te brengen op geriatrie 2. Het is bewezen dat beweging dementie voorkomt. Rust roest zoals gezegd wordt. Soms hebben de patiënten geen zin om te bewegen, maar als Embrasse er is, komen ze met veel plezier. Zelfs als ze niet bepaald van honden houden, worden ze meegesleept door het enthousiasme van de andere patiënten.

“Ik denk niet dat er veel medicijnen zijn die dat onmiddellijk gelukseffect teweeg kunnen brengen.”

Joshua: Ik vind het ongelooflijk om te zien hoe deze mensen genieten van de aanwezigheid van Embrasse. Ik denk niet dat er veel medicijnen zijn die dat onmiddellijk gelukseffect teweeg kunnen brengen. Het is eigenlijk onvoorstelbaar dat alleen al het toevoegen van een dier aan de therapie zo’n effecten kan hebben.

Is dat onmiddellijke gelukseffect wetenschappelijk bewezen? 

Joshua: Het is wetenschappelijk onderbouwd: dieren maken mensen gelukkig. Dat was de openingszin van mijn programma 'Beestig'. Maar het is echt waar. En in de toekomst zal er alleen maar meer onderzoek naar gedaan worden omdat het steeds populairder wordt.
Evy: In het ziekenhuis hebben we vaak mensen die al ver in hun dementieproces zijn. Mensen met wie we weinig contact hebben of die erg onrustig zijn. Als de hond er is, zijn ze helemaal anders. Ze gaan naar hem toe, strelen hem, lachen. Ze praten ook tegen Embrasse. De patiënten halen dan oude verhalen naar boven: "Ik had vroeger een hond" of "De hond van mijn zoon". Embrasse is echt een gespreksonderwerp. En als hij er niet is, missen de mensen hem ook. 

“Het is makkelijker om aan een hond of kat te vertellen wat er op je hart ligt.”

Joshua: Er is altijd een barrière van oordeel tussen mensen. Wat zullen de anderen denken van wat ik zeg. Terwijl mensen dat niet hebben bij een dier. Het is makkelijker om aan een hond of kat te vertellen wat er op je hart ligt. Zelfs al begrijpen dieren het niet, ze veroordelen ons niet.
Evy: Vanuit psychiatrie is ook de vraag gesteld of ze Embrasse bij zich kunnen hebben tijdens moeilijke gesprekken. Dit is tot dusver nog niet gebeurd, maar we zullen hem zeker ook daarin een plaats geven in de toekomst.
We praten nu de hele tijd over patiënten, maar de medewerkers genieten ook van Embrasse. Zo kent iedereen de afdeling geriatrie 2 nu heel goed (lacht). De medewerkers komen langs en vragen of ze Embrasse mogen aaien. Als verpleegkundigen het moeilijk hebben, komen ze naar Embrasse. Hij zorgt niet alleen voor het welzijn van de patiënten, maar ook voor dat van de medewerkers.

Vanwaar komt de naam Embrasse? 

Evy: Die naam werd door Purpose Dogs gekozen. Het komt van het Franse 'omhelzen'. Embrasse heeft hier al veel namen gehad. Het gaat van brasse, bark tot zelfs raf.

Hoe verloopt een werkdag van Embrasse? 

Evy: ‘s Morgens kruipt hij in de fietskar en fietsen we naar het ziekenhuis.  
Joshua: Een ecologische hond. 
Evy: Ja, hij heeft zijn ecologische pootafdruk (lacht). Als het heel slecht weer is, nemen we natuurlijk de auto. 
Joshua: Dan is het een luxehond. 
Evy: Als we in het ziekenhuis aankomen, wandelen we eerst nog een stukje in het bos. Eenmaal in het ziekenhuis mag hij een half uurtje uitrusten in zijn mand, want ik heb dan overdracht. Daarna brengen we de patiënten naar de oefenzaal en doen we wat oefeningen. Eigenlijk is elke dag anders. Soms zie ik dat hij nog moe is en laat ik hem wat langer liggen. Er zijn ook patiënten bij wie je niet met een hond kan werken. 

Mag iedereen Embrasse aanraken? 

“Mensen beschouwen het bijna als een recht om een hond te mogen aaien terwijl dat niet zo is.”
Evy: Er zijn veel patiënten, bezoekers en collega's die vragen of ze Embrasse mogen aaien. Ik zeg steeds meer dat ik dat liever niet heb. Al die prikkels zijn niet goed voor Embrasse.
Joshua: Mensen beschouwen het bijna als een recht om een hond te mogen aaien terwijl dat niet zo is. Het is echter een privilege dat zowel voor baas als hond oké moet zijn. Als maatschappij zijn we geneigd te kijken naar het nut van een hond voor mensen. Maar er moet ook rekening worden gehouden met het welzijn van de hond. Veel mensen vergeten bij een hulphond dat het echt werk is voor de hond. De hond wordt door veel mensen benaderd en ook al vindt hij dat leuk, het is werk. Hij heeft dus ook behoefte aan vrije tijd en ontspanning. 
Evy: Daarom heeft hij zijn eigen mand waar hij lekker kan in uitrusten. We kunnen niet van een hond verwachten dat hij 8 uur per dag werkt zoals een werknemer. 
Joshua: We moeten vooral kijken naar wat hij communiceert. Als hij aangeeft dat hij wil rusten, moet dat gerespecteerd worden.  

Zijn alle honden geschikt als therapiehond? 

Joshua: Dat is een zeer complexe vraag. Sommige honden zijn van nature erg angstig. Je hebt een hond nodig die sociaal wil zijn, interactie met mensen apprecieert en gemotiveerd wordt door spel en beloning. Dat vraagt veel van een hond.
Evy: Er worden verschillende rassen gebruikt. Training en karakter zijn allesbepalend. 
Joshua: Mensen hebben vaak een beeld van 'de hond', maar er bestaat niet zoiets als 'de hond'. Elke hond heeft zijn eigen karakter en dat kan al dan niet overeenkomen met ons beeld van de lieve, actieve, gehoorzame,… hond. Er zijn honden die aan deze criteria voldoen, maar er zijn ook veel honden die daar niet aan voldoen. Je kan niet verwachten dat ieder mens hetzelfde is, en ook niet iedere hond is hetzelfde. Dit geldt ook binnen eenzelfde ras.
Evy: Daarom hebben we Embrasse één maand op proef gehad. Ik wist niet hoe hij ging reageren en hoe hij het met de patiënten ging doen. Hij is geslaagd! En is nu met trots de nieuwe medewerker van az groeninge.

Krijgt Embrasse ook een loon en vakantie? 

Evy: (lacht) Als ik met verlof ben, is hij ook met verlof. Hij volgt mijn uren, maar hij wordt niet betaald.  
Joshua: Wel in de vorm van affectie (lacht).

Met jouw steun worden zijn inentingen en artsenbezoekjes betaald. En ook zijn speeltjes of hondenuitrusting moeten regelmatig vernieuwd worden. Alvast veel dankbare hondenlikjes en tot in het ziekenhuis!