Artrose van de enkel

• De meest voorkomende klacht is pijn bij beweging. Dit noemen we mechanische last.
• Verminderde beweeglijkheid van het gewricht kan een stijf en stram gevoel veroorzaken. Vaak kan je de voet niet meer goed naar omhoog brengen en gaan de eerste stappen moeizaam telkens als je rechtstaat (start stijfheid).
• Bij gevorderde artrose kunnen opstoten van ontsteking ontstaan. Dat gaat gepaard met pijn in rust, gevoel van warmte en zwelling.

• Een vroegere fractuur van de enkel is de meest voorkomende oorzaak. Bij breuken die tot in het gewricht lopen, is er vaak wat kraakbeen blijvend beschadigd. Op lange termijn kan dit tot slijtage leiden.
• Instabiliteit van de enkel. Mensen die heel regelmatig hun voet omslaan hebben op langere termijn een verhoogde kans op slijtage.
• Overgewicht kan het probleem doen toenemen maar is zelden de enige oorzaak.
• Scheefstand van de achtervoet zorgt dat er meer druk komt op een bepaald deel van de enkel en sneller slijtage kan optreden. Dit is zelden de enige oorzaak.
• Reuma of andere inflammatoire aandoeningen (ontstekingsziekten)

• Kinesitherapie helpt om de spieren rondom het enkelgewricht te versterken.
• Gewichtsverlies: door het verliezen van gewicht vermindert de belasting op het enkelgewricht.
• Orthopedische hulpmiddelen of schoenadvies: het dragen van enkelondersteuning onder de vorm van een brace of een hoge (orthopedische) schoen helpt om het enkelgewricht te stabiliseren. Zo creëer je minder pijn. 
• Pijnmedicatie: het gebruik van pijnstillers zoals paracetamol of ontstekingsremmende medicatie (bv. Ibuprofen) helpt om de pijn en ontsteking in het enkelgewricht te verminderen.
• Aanpassingen in levensstijl: vermijd enkelbelastende activiteiten die pijn uitlokken.

Er zijn verschillende soorten gewrichtsinjecties die we kunnen toedienen om de symptomen van enkelartrose te verlichten. Dit kan als aanvulling op bovenvermelde conservatieve behandeling en voeren we op de raadpleging uit. 

De meest voorkomende injecties:

• Corticosteroïdinjecties: cortisone is een krachtig lokaal werkend ontstekingsremmend middel dat pijn en ontsteking in het enkelgewricht kan verminderen met minimaal risico op algemene neveneffecten. Ben je diabetespatiënt? Dan moet je goedkeuring krijgen van de endocrinoloog door de mogelijke invloed op het suikergehalte in je bloed.
• Hyaluronzuurinjecties: deze injecties bevatten hyaluronzuur, een stof die van nature voorkomt in gewrichtsvloeistof en die helpt om de gewrichten te smeren en te beschermen. Hyaluronzuurinjecties kunnen helpen om de pijn en stijfheid in het enkelgewricht te verminderen, en zo de knagende pijn te verlichten.

Geven een niet-chirurgische behandeling en/of injecties onvoldoende verlichting van de klachten? Dan overwegen we chirurgie:

• Enkelarthroscopie of kijkoperatie is van toepassing in de beginfase van artrose waarbij een botaanwas vooraan het enkelgewricht een inklemming veroorzaakt.
• Kraakbeenbehandeling passen we toe als er een beperkt kraakbeenletsel is. Dit gebeurt door een debridement (opkuisoperatie) en het stimuleren van het onderliggende beenmerg.
• Bij beperkt kraakbeenlijden en een scheve as van het been kunnen we een beenascorrectie uitvoeren. Hierdoor wordt het bestaande kraakbeen opnieuw evenwichtig belast. Dit komt de levensduur van het gewricht ten goede.
• Bij eindstandige enkelartrose zijn er 2 opties:
  • een enkelartrodese waarbij we het enkelgewricht vastzetten
  • een enkelprothese waarbij we het gewricht vervangen door een kunstgewricht.