Borstbestraling met deep inspiration breath hold (DIBH)

Voor we kunnen starten met de radiotherapie bepalen we de exacte bestralingsplaats. Meer info over de sim-CT vind je terug bij radiotherapie. 

De verpleegkundige overloopt de volledige procedure met jou. Als alles duidelijk is, installeren ze je in een zo comfortabel mogelijke houding die nodig is voor de sim-CT en bestraling. 

Voor we de CT-scan nemen, plaatsen we een klein blokje op je bovenbuik. Dit plaatsen we later tijdens de bestraling op dezelfde manier. Dit doosje registreert, met behulp van een gespecialiseerde camera, je ademhaling. Die willen we tijdens de sim-CT en de bestraling opvolgen.

Wij doen eerst een aantal oefeningen met je en kijken naar de geregistreerde ademhalingsbeweging. Je ademt hierbij diep in en probeert dit maximum 20 seconden vol te houden. Door het oefenen thuis zal dit vlot lukken. 

In de sim-ruimte sta je rechtstreeks in contact met de verpleegkundigen die je ademhalingsbeweging volgen en je verder begeleiden tijdens de sim-CT. De verpleegkundigen laten je de oefeningen een aantal keer herhalen volledig volgens je eigen ritme.

Na een aantal oefeningen volg je met behulp van een spiegeltje mee op een scherm. Hierop zie je hoe diep je elke keer moet inademen en de adem moet ophouden. Een gelijkaardig beeld zie je tijdens de bestraling. Zo volg je iedere keer mee. 

Heb je deze techniek onder de knie? Dan nemen we een scan tijdens een vrije ademhaling. Vervolgens doen we nogmaals een deep inspiration breath hold, waarbij we een tweede scan nemen. 

We doen dit om het verschil van de hartpositionering met en zonder deep inspiration breath hold te zien. Dit om een optimaal behandelingsplan voor je op te stellen.

Na goedkeuring van de arts markeren we het centrum van het bestralingsveld op de huid. De tekening moet tijdens de hele bestralingsreeks goed zichtbaar blijven.

Tussen de simulatie en de eerste bestralingssessie tekent je radiotherapeut het doelvolume en de nodige risico-organen in op de genomen CT-beelden. Een fysicus of dosimetrist berekent de dosisverdeling. Het doelvolume krijgt voldoende bestralingen en de risico-organen krijgen er zo weinig mogelijk. Zo willen we nevenwerkingen zoveel mogelijk vermijden. Je radiotherapeut krijgt je bestralingsplan ter goedkeuring.  

Kunnen het hart of de longen nog minder dosis kan krijgen met deep inspiration breath hold? Dan beslissen je radiotherapeut en de fysicus of dosimetrist een bestraling met deep inspiration breath hold uit te voeren. 

Ieder bestralingsplan is uniek aangezien het behandelende team het speciaal voor je opstelt.  

Enkele dagen na de simulatie meld je je op het afgesproken uur aan in de wachtzaal van het bestralingstoestel. Na het omkleden, begeleiden we je naar de bestralingsruimte waar we je op dezelfde manier installeren als tijdens de simulatie.

Hier zetten we ook het blokje dat je ademhalingsbeweging registreert op een gelijkaardige manier op de bovenbuik als tijdens de sim-CT. Ook hier krijg je met behulp van een spiegeltje een scherm te zien waarop je kan meevolgen.

Na deze installatie en een woordje uitleg, verlaten de verpleegkundigen de ruimte voor de start van de bestralingen. In de aangrenzende bedieningsruimte houden zij je in het oog via een camera. Er is blijvend contact via een microfoon.

De verpleegkundigen begeleiden je om tijdens de bestraling de deep inspiration breath hold uit te voeren. Ben je klaar? Dan moet je opnieuw je adem ongeveer 20 seconden inhouden. Het aantal keer dat je die moet doen tijdens de bestraling verschilt per patiënt. Dit varieert tussen de 4 à 8 keer.

Lukt het niet om je adem lang genoeg in te houden? Dan kan je gewoon uitademen. Het blokje op je buik registreert dit en het toestel stopt automatisch met stralen. Bij de volgende deep inspiration breath hold wordt de bestraling gewoon hervat.

Na de behandeling blijft er geen straling achter in je lichaam. Er is dus geen gevaar voor je kinderen, familie en vrienden.

De bestralingen zijn onzichtbaar, geurloos en volkomen pijnloos. Je kan het vergelijken met het maken van een röntgenfoto.

Na een breath hold bestraling zijn er geen bijkomende nevenwerkingen of complicaties in vergelijking met een gewone borstbestraling. Je behandelende arts bespreekt de nevenwerkingen bij de start van de behandeling. Deze kun je nalezen in de specifieke therapiefiches. 

Voel je je niet goed? Merk je dat er iets scheelt? Aarzel dan zeker niet om het te melden. Het team kan je nuttig advies geven en heeft voor heel wat nevenwerkingen een oplossing.