Borstvoeding

Borstvoeding is een bewuste, gezonde en persoonlijke keuze. Neem daarom tijdens je zwangerschap de tijd om je te informeren over borstvoeding. Gun jezelf en je baby ook de tijd om ‘te oefenen’. Denk niet te snel dat borstvoeding niet lukt. Vraag tijdens je verblijf op de materniteit hulp aan de vroedvrouwen voor het aanleggen. Uiteraard kan je ook met andere vragen bij hen terecht.

De kracht van moedermelk

• Uitgebreid onderzoek toont aan dat borstvoeding heel wat voordelen heeft voor je baby en voor jou. Hoe langer je borstvoeding geeft, hoe groter het gezondheidsvoordeel voor je baby en jezelf. Moedermelk is de meest natuurlijke voeding die je je baby kan geven. Ze is gedurende de volledige borstvoedingsperiode en bij elke voeding afgestemd op de behoefte, de groei, het afweersysteem en de omgeving van je baby. Vlak na de geboorte geven je borsten een gelige melk die colostrum wordt genoemd. Die kleine hoeveelheid melk bevat heel veel voedingsstoffen en antistoffen die je baby beschermen tegen infecties. Geleidelijk aan gaat het colostrum over in rijpe moedermelk. Die bevat meer vetten en suikers en een lagere hoeveelheid antistoffen maar de beschermende werking blijft van belang.

Wat gebeurt er met je lichaam?

Tijdens de zwangerschap veranderen je borsten. Door de uitbreiding van het melkklierweefsel worden ze zwaarder en voller. Tijdens de laatste maanden worden tepel en tepelhof groter, donkerder en vaak ook gevoeliger. Er is een toename van bloedtoevoer. Dat zie je door de aftekening van de aders door de huid van je borsten.

Borstvoeding geven

Borstvoeding geven moet je leren. Door je voldoende te informeren tijdens de zwangerschap krijg je meer zelfvertrouwen. Het beste tijdstip om je baby een eerste keer aan te leggen is vlak na de geboorte. De melkproductie komt dan goed op gang en zorgt voor een goede start. De eerste dagen zijn oefendagen. Je produceert dan kleine hoeveelheden colostrum. Leg je baby vaak aan, zo kan hij zijn drinktechniek oefenen en krijgt hij alles wat hij nodig heeft. Soms kan het even duren voor de borstvoeding echt op gang komt.

Veelgestelde vragen over borstvoeding

Wanneer heeft mijn baby honger?

Voor je baby begint te huilen, merk je aan verschillende subtiele tekenen dat hij honger heeft. Je baby:

• likt aan zijn/haar handje
• balt zijn/haar vuistjes
• likt aan zijn/haar vuistjes
• likt aan zijn/haar lipjes, draait zijn/haar hoofdje en zoekt de borst
• brengt zijn/haar handjes naar zijn/haar mondje
• maakt een gespannen indruk

Hoe leg ik mijn baby goed aan?

• Zorg voor een houding die je rug en schouders goed ondersteunt.
• Leg je baby met zijn buikje tegen jouw buik. Het neusje ligt tegenover de tepel.
• Streel met de tepel de bovenlip van de baby.
• Gun de baby de rust en de tijd om aan te happen.
• Trek de baby stevig naar je toe als zijn mondje wijd open is. Je baby zal eerst snel en oppervlakkig zuigen. Eens de melk begint te stromen, zuigt hij trager en met diepe teugen.
• Je baby laat na het drinken de tepel los en is voldaan.
• Aarzel niet om hulp te vragen. Een correcte houding en zuigtechniek zijn uiterst  belangrijk om pijn en tepelkloven te voorkomen.

Hoe neem ik mijn baby van de borst?

Doorbreek de zuigkracht door je pink in de mondhoek te steken en zijn onderkin lichtjes naar beneden te drukken.

Hoelang duurt een voeding?

• Drinkt je baby 10 minuten krachtig door, dan kan het zijn dat hij voldoende heeft.
• Is je baby na ruim een halfuur drinken nog steeds niet verzadigd, vraag dan hulp en advies.

Hoe vaak voed ik?

• Voeden doe je op vraag van je baby.
• Om de 2 tot 3 uur is gedurende de eerste weken mogelijk.
• Na enkele weken geef je gemiddeld 6 tot 8 voedingen per dag.

Hoe weet ik of mijn baby genoeg krijgt?

• Als je baby verzwaart.
• Als je hem/haar ritmisch hoort zuigen en slikken tijdens de voeding.
• Als hij/zij minstens 6 plasluiers per dag heeft en de urine kleurloos tot licht geel is.
• Als hij/zij er actief, tevreden en gelukkig uitziet.
• Als de ontlasting zacht en geel is.
• Als hij/zij tevreden is en goed groeit.

Moet ik ‘s nachts voeden?

Ja, zeker in de beginperiode dag en nacht voeden om een goede melkproductie op gang te brengen.

Hoe is de ontlasting?

• de eerste dagen: zwarte, kleverige ontlasting
• vanaf de derde dag: overgangsontlasting
• vanaf dag 4 tot 5: vloeibare, gele ontlasting
• vanaf 4 weken: 2 tot 4 maal per dag ontlasting, soms ook 1 tot 2 maal per week
• normale kleur: groen tot mosterdkleur

Welke voeding neem ik als mama best in?

• Eet evenwichtig en gevarieerd zoals je gewoon bent.
• Drink voldoende.
• Start niet met een dieet.
• Vermijd sterk gekruide voeding.

Wat is het belang van rust en beweging?

• Beschouw het voeden als een rustmoment.
• Dagelijks 30 minuten bewegen helpt voor een goede gezondheid.

Mag ik alcohol innemen?

• Vermijd alcohol tijdens de eerste drie maanden.
• Hou het voor een speciale gelegenheid.
• Kies een drank met een laag alcoholgehalte.
• Drink maar één glaasje.
• Eet voor en tijdens het drinken van alcohol.
• Als je een glaasje hebt gedronken, wacht dan 2 tot 3 uur voor je borstvoeding geeft.

Mag ik roken?

• Als je rookt tijdens de borstvoedingsperiode, dan rookt je baby mee.
• Roken remt de melkproductie.
• Rook nooit in de dichte omgeving van je kindje.

Mag ik drugs innemen?

• Drugs worden opgenomen in de moedermelk en gaan zo naar de baby, wat vanzelfsprekend heel schadelijk is voor de baby.

Mag ik geneesmiddelen innemen?

• Medicijnen komen steeds in mindere of meerdere mate door via de moedermelk.
• Slik nooit geneesmiddelen op eigen houtje.
• Volg het advies van je arts.

Is het geven van borstvoeding een voorbehoedsmiddel?

• Borstvoeding beschermt onvoldoende tegen zwangerschap.
• Je kan kiezen voor niet-hormonale (bv. condoom) of hormonale (bv. mini-pil) contraceptie.
• Ook een hormonale of niet-hormonale spiraal kan perfect tijdens de borstvoeding: dat kan geplaatst worden 8 weken na de bevalling tijdens de nacontrole bij de gynaecoloog. Je krijgt een voorschrift mee bij ontslag uit de materniteit. Zo kunnen jullie samen ontspannen en genieten van jullie moment.

Hoe lang kan ik borstvoeding geven?

• Zolang je zelf wenst.
• Na 6 maanden geef je best vaste voeding bij.

Hoe verzorg ik mijn borsten?

• Je wast de tepel en het tepelhof best niet met zeep. Er liggen immers kliertjes rond de tepel die ervoor zorgen dat de tepel en het tepelhof soepel blijven. Bovendien kan een sterk geparfumeerde zeep de baby in verwarring brengen.
• Melkverlies kan je opvangen met borstcompressen.
• Draag bij voorkeur een katoenen borstvoedingsbeha die comfortabel zit en nergens knelt.

Mogelijke problemen en nuttige tips

Borststuwing

• Voed je baby op verzoek.
• Ondersteun je borsten met een goed passende, niet-spannende beha.
• Leg je baby correct aan en wissel regelmatig van houding.
• Warmte kan stuwing voor het aanleggen verzachten.
• Probeer goed mee te masseren en vraag uitleg aan de vroedvrouw.

Borstontsteking

• Borstontsteking is totaal anders dan borststuwing. Wanneer een borstontsteking dreigt, gaat dat meestal gepaard met een grieperig gevoel. Je hebt koorts en de borst is plaatselijk rood, hard en voelt heel pijnlijk aan.
• Meestal is de oorzaak een verstopt melkkanaaltje.
• Je moet zorgen voor een goede melkstroom door de baby aan te leggen of te kolven.
• Binnen 24 uur moet je echter koortsvrij zijn, zoniet moet je een arts of vroedvrouw raadplegen.
• Heb je een wondje of kloof ter hoogte van de tepel, dan moet je onmiddellijk hulp inroepen en is het noodzakelijk antibiotica te nemen. Je hoeft daarom niet te stoppen met de borstvoeding. Je moet wel direct een arts of vroedvrouw raadplegen.

Tepelkloven

• Zorg voor een goede techniek; laat je in het begin leiden door de vroedvrouw.
• Hou de huid droog: gebruik en wissel regelmatig de borstkompressen.
• Doorbreek de zuigkracht als je je baby van de borst neemt.
• Reinig je borsten met zuiver water.

Te weinig melk

• Leg je baby vaak en correct aan.
• Rust voldoende.

Oprispingen bij de baby

• Alles is goed wanneer de baby voldoende toeneemt in gewicht of geen tekenen van pijn vertoont.

Je baby heeft tijdens het voeden nood aan jouw aandacht en liefde. Neem dus rustig de tijd om je baby te voeden. Zo kunnen jullie samen ontspannen genieten van jullie moment.